بهران توربین ۱۰۰۰ یکی از روغن‌های روان‌کننده صنعتی سنگین‌وزن شرکت نفت بهران است که برای شرایط عملیاتی بسیار سخت و دماهای بالا طراحی شده. این محصول بر پایه روغن‌های معدنی پارافینیک تصفیه‌شده عمیق ساخته می‌شود و ویسکوزیته آن بر اساس استاندارد ISO VG 1000 است، یعنی در دمای ۴۰ درجه سانتی‌گراد ویسکوزیته‌ای حدود ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ سانتی‌ستوکز دارد. این ویسکوزیته بالا آن را برای سیستم‌هایی با بارهای بسیار سنگین، سرعت‌های پایین و نیاز به فیلم روغنی بسیار ضخیم مناسب می‌کند، جایی که حفاظت در برابر سایش و حرارت شدید اولویت دارد. نقطه ریزش آن معمولاً زیر منفی ۱۰ درجه سانتی‌گراد است و شاخص ویسکوزیته حدود ۹۰-۱۰۰، که پایداری خوبی در تغییرات دمایی گسترده فراهم می‌کند.

پایه و ترکیب شیمیایی

• پایه روغن: هیدروکربن‌های معدنی با تصفیه پیشرفته (مانند هیدروکراکینگ) برای حذف گوگرد، آروماتیک‌ها و ناخالصی‌ها، که روغنی شفاف با رنگ زرد تیره ملایم ایجاد می‌کند و مقاومت بالایی در برابر تجزیه حرارتی دارد.
• افزودنی‌ها: شامل آنتی‌اکسیدان‌های مقاوم به حرارت (ترکیبات آمینی یا فنولی پیشرفته)، بازدارنده‌های خوردگی و زنگ‌زدگی (سولفونات‌های کلسیم یا مشابه)، مواد ضد سایش با خواص EP (فسفات‌ها یا روی‌دار)، ضد کف (پلیمرهای سیلیکونی) و دمولسیفایرهای قوی برای جداسازی آب. این افزودنی‌ها حدود ۳-۷ درصد حجم را تشکیل می‌دهند و بدون تولید خاکستر (ashless) هستند تا رسوبات کمتری در سیستم‌های بسته ایجاد کنند.

خواص فیزیکی و شیمیایی کلیدی

• پایداری حرارتی و اکسیداتیو: تحمل دماهای عملیاتی تا ۱۵۰-۱۸۰ درجه سانتی‌گراد (و حتی بالاتر در تماس کوتاه‌مدت) بدون تشکیل لجن یا اسید، با عمر اکسیداتیو بیش از ۲۰۰۰ ساعت در تست‌های استاندارد مانند TOST (Turbine Oil Stability Test)، که آن را برای محیط‌های با حرارت مداوم ایده‌آل می‌کند.
• مقاومت در برابر آب و امولسیون: جداسازی سریع آب (کمتر از ۲۰ دقیقه در تست جداسازی) و جلوگیری از تشکیل امولسیون پایدار، که در توربین‌های آبی یا محیط‌های مرطوب حیاتی است.
• حفاظت ضد خوردگی و زنگ‌زدگی: لایه محافظتی ضخیم روی سطوح فلزی ایجاد می‌کند و در تست‌های ASTM D665 نمره عالی می‌گیرد، حتی در حضور رطوبت یا بخار.
• خواص ضد سایش و باربری: در بارهای بسیار بالا، فیلم روغنی متراکمی تشکیل می‌دهد تا سایش یاتاقان‌های بزرگ و دنده‌های سنگین را به حداقل برساند؛ در تست‌های بارگذاری، لکه سایش کمتر از ۰.۵ میلی‌متر است.
• رهایش هوا و ضد کف: هوا را در کمتر از ۱۰ دقیقه آزاد می‌کند و کف کمی تولید می‌کند، که از کاویتاسیون و کاهش کارایی در پمپ‌های بزرگ جلوگیری می‌کند.
• سازگاری: با مواد آب‌بندی صنعتی مثل نیتریل، وایتون و فلزات سنگین سازگار است و با روغن‌های معدنی مشابه قابل مخلوط شدن محدود، اما توصیه به تخلیه کامل سیستم برای حفظ عملکرد است.

کاربردها

این روغن عمدتاً برای تجهیزات صنعتی سنگین با ویسکوزیته بالا استفاده می‌شود:

• توربین‌های بزرگ صنعتی: توربین‌های بخار سنگین در نیروگاه‌های حرارتی، توربین‌های آبی با بار بالا، و توربین‌های گازی صنعتی برای روان‌کاری یاتاقان‌های اصلی، شفت‌های بزرگ و سیستم‌های هیدرولیکی، جایی که سرعت پایین (زیر ۱۰۰۰ دور در دقیقه) و بارهای عظیم وجود دارد.
• کمپرسورهای سنگین: کمپرسورهای پیستونی یا سانتریفیوژ بزرگ در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، برای کنترل گرمای ناشی از فشرده‌سازی.
• گیربکس و پمپ‌های صنعتی: گیربکس‌های سنگین در کارخانه‌های فولاد، سیمان یا معدن، و پمپ‌های هیدرولیک با فشار بالا در محیط‌های گرم.
• سایر: بلورهای صنعتی، فن‌های بزرگ و سیستم‌های سیرکولاسیون در دماهای ۲۰ تا ۱۴۰ درجه سانتی‌گراد و بارهای بسیار سنگین. مناسب برای سیستم‌هایی که ویسکوزیته بالا برای جلوگیری از نشت و حفاظت در برابر شوک‌های حرارتی نیاز است، اما نه برای موتورهای احتراقی یا هیدرولیک‌های سبک.

استانداردهای مطابقت

• ISO 6743-5 (L-TSA/TSE برای توربین‌های بخار و آبی).
• DIN 51515 Part 1 (L-TD برای توربین‌های بخار).
• ASTM D4304 Type I.
• تاییدیه‌های سازندگان مانند Siemens TLV 9013، General Electric GEK 32568 و Alstom برای توربین‌های سنگین.

مزایا و نکات عملکردی

• عمر طولانی: تا ۸-۱۵ سال در سیستم‌های بسته با فیلتراسیون مناسب، که هزینه‌های تعویض و توقف را به شدت کاهش می‌دهد.
• صرفه اقتصادی: کاهش سایش و مصرف انرژی (تا ۴-۸ درصد صرفه‌جویی در تجهیزات سنگین) و حفاظت از قطعات گران‌قیمت.
• ایمنی محیطی: زیست‌تخریب‌پذیری نسبی، بدون فلزات سنگین یا کلر، و قابل بازیافت با فرآیندهای استاندارد.
• نگهداری: نمونه‌برداری هر ۴-۸ ماه برای چک ویسکوزیته، اسیدیته (TAN کمتر از ۰.۴ mg KOH/g)، آلودگی و محتوای آب. استفاده از فیلترهای ۱۰-۲۰ میکرونی ضروری است تا ذرات بزرگ حذف شوند.

محدودیت‌ها

• ویسکوزیته بالا ممکن است در دماهای خیلی پایین (زیر صفر) جریان را کند کند، پس برای مناطق سرد نیاز به گرم‌کننده است.
• حساس به آلودگی: ورود آب یا ذرات می‌تواند تخریب را تسریع کند، بنابراین سیستم‌های密封 و فیلتراسیون قوی الزامی است.
• بسته‌بندی: معمولاً در بشکه‌های ۲۰۸ لیتری یا تانکرهای بزرگ عرضه می‌شود، و ذخیره‌سازی در مکان خنک، خشک و دور از نور مستقیم ضروری است.

این روغن بخشی از سری محصولات توربینی بهران برای گریدهای سنگین است و بر اساس اصول مهندسی روان‌کاری، برای صنایع انرژی و سنگین ایران گزینه‌ای مطمئن محسوب می‌شود.